Omega-3 çoklu doymamış yağ asitleri (PUFA'lar) (n-3 yağ asitleri veya “balık yağı” olarak da bilinir) temel makro besin maddeleridir ve vücut kaynaklarını etkili bir şekilde sentezleyemediği için diyet kaynaklarından elde edilmelidir. Omega-3 PUFA'ları, eikosapentaenoik asit (EPA) ve dokosahekzaenoik asit (DHA) ve bunların öncüleri olan alfa-linolenik asittir (ALA). EPA ve DHA, öncelikle somon gibi yağlı balıklarda ve balık yağı takviyelerinde bulunur. ALA kaynakları keten tohumu, kanola, soya fasulyesi, ceviz ve yapraklı yeşil sebzeleri içerir. Balık yağı takviyeleri, en yaygın kullanılan diyet takviyeleri arasındadır. Omega-3 PUFA'ları, nörotransmiterlerin modülasyonu, anti-enflamasyon, anti-oksidasyon ve nöroplastisite aracılığıyla bir dizi nörobiyolojik aktivite sağlayabilir ve psikotropik etkilerine katkıda bulunabilir.

 

 

Erken müdahale ve birincil korunma, eksik ve yetersiz tedavi sorunlarının en iyi çözümü olarak kabul edilmektedir çünkü hastaların çoğunluğu olumsuz etkiler ve / veya damgalamadan dolayı ilaç almayı reddetmektedir. 

 

Öncelikle, yüksek oranda balık ürünleri tüketen ülkelerde, majör depresif bozukluk (MDD) ve bipolar bozuklukların (BB), düşük oranda görülmesinin omega-3 PUFA'nın önleyici etkisinden kaynaklandığını düşündürmektedir. İkincisi, MDB'si olan hastalar, kan dokularında ve beyinde daha düşük n-3 PUFA seviyelerine sahiptir. Omega-3 PUFA düzeylerindeki düşüklükler, sosyal anksiyete bozukluğunda, doğum sonrası depresyonda da bildirilmiştir.

 

 

MDD hastalarının tedavisinde omega-3 PUFA'ların plaseboya göre daha etkili olduğunu veya geleneksel antidepresan ilaçlar kadar etkili olduklarını desteklemek için birçok bağımsız grup meta-analitik incelemeler yapmıştır. Omega-3 PUFA'lar, MDD tanısı olan hastalarda antidepresan (istatistiksel) etkilere sahiptir, ancak tanının doğrulanmadığı semptomatik bireylerde “duygudurum iyileştirici” etki göstermemektedir. 

Depresyonun heterojenitesi nedeniyle, MDB'li hastaların yarısı optimal ilaç tedavisi ile remisyona ulaşmakta başarısızdır ve her antidepresan tedavisinin sadece ılımlı etkilerinin olması beklenmektedir. Örneğin, omega-3 PUFA'ların etki boyutları, DSM tanımlı MDB hastalarının tedavisinde 0.17-0.23 arasında değişmektedir. Bununla birlikte, mevcut standart antidepresan ilaçların etki büyüklükleri bundan çok daha iyi değildir.

 

EPA açısından zengin bir diyetin, anksiyete benzeri davranışların gelişimini azaltabildiğini, obsesif kompulsif bozukluk (OKB) olan hastalarda belirti şiddetini düşürebildiğini gösteren çalışmalar mevcuttur. Buydens-Branchey ve ark.84) randomize kontrollü bir çalışma yürütmüş ve 3 ay boyunca günlük 2,250 mg / gün EPA artı 500 mg / d DHA uygulamasına, öfke ve anksiyete skorlarında plasebo grubuna göre anlamlı düşüşler eşlik etmiştir. 

Anksiyete bozukluklarında omega-3 PUFA'nın etkinliğini test eden birçok klinik çalışmaya rağmen, koruyucu müdahaleye ilişkin soruşturma halen eksiktir. Son zamanlarda, kaza sonucu yaralanan hastalarda TSSB'yi önlemek için 12 hafta boyunca 1,470 mg / d DHA artı 147 mg / d EPA uygulanmasının TSSB semptomlarını azaltma da yararlı bir etkisi bulunmuştur.

 

Kaynaklar

 

Fux M, Benjamin J, Nemets B. A placebo-controlled cross-over trial of adjunctive EPA in OCD. J Psychiatr Res. 2004;38:323–325. doi: 10.1016/S0022-3956(03)00077-3. 

 

Zeev K, Michael M, Ram K, Hagit C. Possible deleterious effects of adjunctive omega-3 fatty acids in post-traumatic stress disorder patients. Neuropsychiatr Dis Treat. 2005;1:187–190. doi: 10.2147/nedt.1.2.187.61053. [PMC free article] 

 

Buydens-Branchey L, Branchey M, Hibbeln JR. Associations between increases in plasma n-3 polyunsaturated fatty acids following supplementation and decreases in anger and anxiety in substance abusers. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2008;32:568–575. doi: 10.1016/j.pnpbp.2007.10.020. 

 

Haberka M, Mizia-Stec K, Mizia M, Gieszczyk K, Chmiel A, Sitnik-Warchulska K, et al. Effects of n-3 polyunsaturated fatty acids on depressive symptoms, anxiety and emotional state in patients with acute myocardial infarction. Pharmacol Rep. 2013;65:59–68. doi: 10.1016/S1734-1140(13)70964-2.

 

Kiecolt-Glaser JK, Belury MA, Andridge R, Malarkey WB, Glaser R. Omega-3 supplementation lowers inflammation and anxiety in medical students: a randomized controlled trial. Brain Behav Immun. 2011;25:1725–1734. doi: 10.1016/j.bbi.2011.07.229. 

 

Matsuoka Y, Nishi D, Yonemoto N, Hamazaki K, Hashimoto K, Hamazaki T. Omega-3 fatty acids for secondary prevention of posttraumatic stress disorder after accidental injury: an open-label pilot study. J Clin Psychopharmacol. 2010;30:217–219. doi: 10.1097/JCP.0b013e3181d48830.